Następna odsłona rozmowy z pierwszym w Polsce, certyfikowanym specjalistą biomechaniki swingu.

Chciałbym wrócić do poprzedniego pytania. Powiedział Pan, że podczas fazy swingu Transition napięcie mięśni części ciała zwiększa się o kilka stopni. Czy mogę prosić o wyjaśnienie o co chodzi ?

A to bardzo ciekawe zagadnienie. Mało znane wśród trenerów golfa, a kluczowe dla osiągania dalekich odległości uderzeń. Nazywa się to X-Factor Strech (XFS). Za opisanie tego zjawiska Panowie: Phillip J. Cheetham MS President, Skill Technologies, Inc., Phoenix AZ. Philip E. Martin Ph.D. Professor and Chair, Exercise Science and Physical Education, A.S.U., Tempe AZ. Robert E. Mottram PT ATC Sports Physical Therapist, Palm Desert CA Bryan F. St. Laurent BS Biomechanist, Skill Technologies Inc., Phoenix AZ, otrzymali nagrodę jednego z czasopism naukowych. XFS jest także nauczany przez najlepszych instruktorów z Titleist Performance Insitute.

W skrócie X-Factor Strech polega na tym, że kiedy barki i ramiona poruszają się jeszcze w backswingu to biodra już odkręcają się w stronę celu co to powoduje dodatkowe napięcie mięśni, które dodaje energii uderzeniu.

Oryginalny X-Factor (XF) został spopularyzowany przez Jima McLeana w latach 90. Teza była taka, że im większa różnica w skręcie barków i bioder tym większa energia i dalsze uderzenie. Czyli jeśli w stosunku do setupu skręcisz biodra o 40 stopni, a barki są skręcone o 110 stopni to X-Factor jest równy 70 stopni. Niestety badania nie dowiodły zakładanej tezy. Co więcej porównanie XF zawodowców z XF amatorów nie wykazało satysfakcjonujących różnic. W odróżnieniu do XFS, który pokazał, że u graczy mniej zaawansowanych XFS wynosi 0,5 stopnia o ile w ogóle występuje, to u graczy zawodowych potrafi osiągnąć ekstremalne 15 stopni. 0,5 st. Do 15 st. Trzydziestokrotna różnica robi wrażenie. Ale to są ekstrema, średnio, lepsi gracze, mają XFS na poziomie 5 st.

Na czym polega zjawisko X-Factor Strech

Nie znalazłem w języku polskim fachowej terminologii odnoszącej się do tego zjawiska, więc pozwolę sobie przetłumaczyć to wprost z języka angielskiego. XFS to jest to najpierw ekscentryczny skurcz mięśnia, a szybko po tym koncentryczny skurcz. To zwiększa siłę skurczu mięśni. Wstępny skurcz podnosi początkowy poziom napięcia mięśni. Dodatkowo, zmagazynowana energia elastyczna, pochodząca z napięcia ścięgien i stawów jest oddawana podczas skurczu koncentrycznego. Bardzo udanie pokazuje to poniższy rysunek.

Zawodnik zeskakujący z ławki podskoczy wyżej niż gdyby wybijał się tylko z podłogi.

Średnie wartości dla graczy zawodowych wyglądają następująco. XF wynosi:
– 47 st. – gdy biodra ruszają do przodu
– 50 st. – w szczycie backswingu
– 52 st. – wartość maksymalna w downswingu

Największa ciekawostka z XFS jest taka, że to nie dotyczy tylko relacji biodra – barki. Kolejny XSF jest między ramieniem i barkiem są to średnio, kolejne 2 stopnie. Mężczyźni następne 6 stopni uzyskają gdy nadgarstek zagnie się we wczesnej fazie downswingu. Kobiety niestety tylko 2 st.

Jeśli chcielibyście się dowiedzieć więcej, zapraszam na wykład o biomechanice swingu oraz klinikę golfową w First Warsaw Golf & Country Club.

Autor: Maciej Miszczak
Instruktor Golfa Target 54 i Związku Golfistów Polskich